Conkbayırı
Mehmetçik Kitabeleri
Conkbayırı Mehmetçik Kitabesi; Cesarettepe,
Kılıçbayırı ve Düztepe’yi izleyerek Çimentepe’ye çıkan yolun batısında yer
almaktadır. Kitabe, bir eli sembolize eden beş adet yazıttan oluşmaktadır. Bu
kitabeler Conkbayırı’nda vatanı için çarpışırken şehit olan askerlere
adanmıştır. Yazıtta şunlar yer almaktadır.
1. Kitabe: 19. Piyade Komutanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal
Atatürk; 25 Nisan 1915 tarihinde, düşmanın Arıburnu’na çıkarma yaptığını
öğrenince kendi inisiyatifi ile 57. Piyade Alayı’nı bölgeye sevk etmiştir. Bu
arada kıyı örmesi yapan, cephanesi bitmiş çok az sayıdaki ere yaptığı süngü
hücumu ile kazanılan zaman içinde yetişen alaya mevzi aldırarak düşmanı
Conkbayırı’na ulaşmadan durdurmayı başarmıştır.
2. Kitabe: Mustafa Kemal Atatürk, 25 Nisan 1915 sabahı
Conbayırı’na doğru ilerleyen düşmana karşı 57. Piyade Alayı ile taarruza
başlarken “Ben size taarruzu emretmiyorum ölmeyi emrediyorum, biz ölünceye
kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler gelir, başka komutanlar
hâkim olabilir.” emrini vermiştir. Bu coşku ile şahlanan Mehmetçikler,
donanmanın yoğun ateşi altında yılmadan sürdürdükleri taarruz ile düşmanın
Cesaret Tepe’ye kadar geri atmışlardır.
3. Kitabe: Arıburnu’ndaki düşman kuvvetleri, aldıkları takviyeler
ile daha da güçlenmiş olarak 6 Ağustos 1915tarihinde Conkbayırı’na doğru
yeniden taarruza başlamışlardır. Gece gündüz aralıksız devam eden kanlı
muharebeler sonunda iki taraf da ağır kayıplar vermiş ve Türk askeri, düşmanı 9
Ağustos 1915 akşamı Conkbayırı tepeler hattına25 m mesafede durdurmayı
başarmıştır.
4. Kitabe: 10 Ağustos 1915 sabahı; Türk karşı taarruzu, siperler
yakın olduğundan süngü hücumu ile başlamış, düşman donanma topçusunun yoğun
ateşi altında bir an bile ayrılmayan Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa
Kemal’in bir şarapnel misketi ile parçalanan cep saati hayatını kurtarmış ve
düşman bu taarruz sonunda Ağıl Deresi’ne kadar geri atılmıştır.
5. Kitabe: Düşman kuvvetlerinin, Gelibolu Yarımadası’nın en
önemli bölgesi ve doruk noktası olan Conkbayırı ele geçirerek Türk kuvvetlerini
ikiye bölmek ve Çanakkale Boğazı’nı ele geçirmek amacıyla giriştikleri devamlı
saldırı kahraman Türk askerinin büyük cesaret ve gayretle yaptığı savunma
karşısında başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu bölgede cereyan eden
muharebelerde, Türk Ordusu 9.200şehit, düşman 1.200 kayıp vermiştir.1970
yılında yapılan yarışmayı kazanan Mimar Ahmet Gülgönen’in tasarımı olan
yazıtlar Türk Hükümeti tarafından yaptırılmıştır. Kitabeler, 14 Kasım 1980
tarihinde Kültür Bakanlığı tarafındankorunması gereken kültürel varlık olarak tescil
edilmiştir.
Kaynak: Çanakkale Savaşları Tarihi Alan Başkanlığı